Ultimi Nutizie

Attualità mundiale per u populu corsu

Rivista Principià

L'encyclique Fratelli Tutti est-elle inspirée par l'utopie de Saint Thomas More?

L'encyclique Fratelli Tutti est-elle inspirée par l'utopie de Saint Thomas More?

"Aghju l'impressione chì l'Enciclica Fratelli Tutti ùn hè mancu ispirata da a pensata di San Francescu d'Assisi, hè per quessa". L'opinione di l'economistu è bancariu Ettore Gotti Tedeschi

Aghju l'impressione chì l'Enciclica Fratelli Tutti ùn hè mancu ispirata da a pensata di San Francescu d'Assisi, ma piuttostu da u rumanzu "satiricu" Utopia di San Tumasgiu More.

Relettendu Utopia, sembra leggere Fratelli Tutti.

In Utopia a pruprietà privata hè abulita, i citadini ùn anu nè beni nè soldi, utilizanu beni cumuni cum'è necessariu è tutti i beni sò spartuti, u cummerciu ùn hè micca necessariu. U sistema ecunomicu hè essenzialmente agriculu induve a terra hè un ben preziosu in sè, micca subordinatu à l'usu fattu da ellu da l'omu. In Utopia ci hè un principiu di uguaglianza tutale è assuluta, induve ogni differenza socioeconomica hè abolita. In Utopia u numeru di zitelli hè predeterminatu per chì a pupulazione ùn cresce è ùn sfrutta micca e risorse al di là di certi limiti di sviluppu durevule è pianificatu. In Utopia tutte e religioni sò ammesse, i preti trattanu di a religione ma sopratuttu di e prublemi suciali, e donne sò ancu ammesse à u sacerdoziu. L'utopia hè pacifista, a pena di morte ùn esiste micca. In Utopia u guvernu appartene à i Magistrati.

Pensendu à i valori sottostanti (cù satira evidente) da San Tumasgiu More, aghju avvicinatu a lettura duvuta di l'Enciclica cù u spiritu criticu di quelli chì si ritrovanu à interpretà utopie proposte cum'è spot.

Cinquecentu anni dopu a publicazione di Utopia (1516) u mondu è a chjesa sò cambiati un pocu, ma ciò chì hè significativu in questu cuntestu hè chì finu à ieri a chjesa duvia trattà solu cù e cuscenze è micca cun l'ecunumia è a pulitica, mentre oghje ( questa Enciclica hè un esempiu) deve trattà cù l'ecunumia è a pulitica è micca tantu solu cù e cuscenze. Ma postu chì l'ecunumia ùn hè micca una scienza, quandu hè aduprata puliticamente per ragioni ideologiche, inventa utopie socioeconomiche. Ma sì ste utopie sò sponsorizate da l'Autorità Morale è diventanu u magisteriu di a chjesa, risicheghjanu di esse trasfurmati in "eresie".

Chì Fratelli Tutti puderia risicà di patisce stu destinu mi pare suspettu. Hè prupostu cum'è un spot publicitariu cumpletu cù testimunianze chì l'anu ispiratu.

SanFrancesco à parte (adupratu, piuttostu chè imitatu), e testimunianze sò persunalità prestigiose chì anu luttatu per i diritti civili contr'à l'oppressione: Desmun Tutu, Gandhi, Martin Luther King. È sò dighjà aduprati per i spot: ricordemu i spot Telecom induve Gandhi era adupratu cum'è pacificatore o i spot Fiat-Chrysler cun Martin Luther King in a predica di Atlanta.

Quì sò scelti cum'è testimoni di sulidarità, fratellanza, parità, pace. Devu dì chì avaria aspettatu una scelta di testimunianze diverse. Per esempiu, San Ghjuvanni Paulu II cù Sollecitudo Rei Socialis (chì prufetizeghja chì l'utensili serianu fora di manu à quelli chì l'anu aduprati) o Benedettu XVI cù Caritas in Veritate (ciò chì spiega u risicu chì l'utili piglianu un'autonomia morale). Soprattuttu, Benedettu XVI, per curà l'alucinazioni di quelli chì pensanu di pudè migliurà u mondu cambiendu l'arnesi quand'elli ùn travaglianu, prupone di riflette à u peccatu originale è di pensà à cambià u core di l'omu, cun cunversione.

Invece truvemu una enciclica suggestiva chì permette di imaginà suluzioni orientate à cambiamenti utopichi di strumenti (predistribuzione di a ricchezza?), (Statist?) Strutture è (demeritocratici?) Modelli.

Cù una grande classa è una intelligenza indubbia, Andrea Riccardi ne conferma dinò in u Corriere di luni riferendusi à l'enciclica: "A Terza Via di u Papa. Trà liberalisimu è populisimu", chì suggerisce un altru cambiamentu di paradigma, sta volta puliticu (ciò chì presuppone un ?).

Ma a Terza Via era a duttrina suciale di a Chjesa chì u grande economistu Luigi Einaudi, secondu presidente di a Republica taliana, s'innamurò. Einaudi hà vistu in a Duttrina Suciale di a Chjesa a terza via trà u liberalisimu è u sucialismu, perchè garantia a libertà imprenditoriale è a pruprietà privata, ma dumandava ancu una solidarità indispensabile. Ma questu vole a cunversione di i cori per esse applicata. Oghje Riccardi rimpiazza u vechju sucialismu cù u populisimu disprezzatu, forse per ripropone un sucialismu cattolicu travestitu cum'è una nova terza via?

Ma i veri nemichi di u bè cumunu oghje ùn sò micca u liberalisimu, u sucialismu o u populisimu, sò piuttostu relativismu è nihilisimu. U terzu modu hè solu in a cunversione di cori. Ùn volenu micca fà crede in "l'infernu", ma volenu fà crede in un novu partitu cattolicu fundatu annantu à l'ipotesi è i prugrammi di una enciclica più utopica chè realistica?

Ma San Tumasgiu More, scrivendu Utopia, scherzava, ùn era micca seriu. Invece, San Francescu era seriu, per quale a puvertà era solu un mezu per fà megliu a vuluntà di Diu (è a so scelta era mistica, micca suciale o pulitica).

Era seriu quandu invitò l'omu à ludà à Diu, esercitendu a virtù meritocraticamente, mentre chì altre creature sò chjamate à fà la secondu u so rolu naturale. San Francescu ùn era mancu in tuttu pacifistu, ma circava à Pax Christi. Ùn era micca un rivoluzionariu, ma un restauratore di a Chjesa di Cristu. Ùn era mancu ugualitariu, ma predicava l'ugualità di l'omi davanti à Diu. Ùn era micca animalistu, cantava solu lode à u Creatore (ùn cantava micca à e creature). Ùn era micca puveristu perchè per aiutà i poveri duvemu tirà da i ricchi per insignà a sulidarità. Iè, San Francescu era realistu è sta Enciclica ùn mi pare micca cusì ispirata da u so insegnamentu cum'è unu ci vuleria à crede.


Questa hè una traduzzione automatica da a lingua italiana di un post publicatu in StartMag à l’URL https://www.startmag.it/mondo/enciclica-fratelli-tutti-piu-che-a-san-francesco-sembra-ispirarsi-a-san-tommaso-moro/ u Sat, 10 Oct 2020 05:10:21 +0000.