Ultimi Nutizie

Attualità mundiale per u populu corsu

Rivista Principià

Eccu i prugrammi di diritta chì vincenu in Cile

Eccu i prugrammi di diritta chì vincenu in Cile

Cile : l'estrema diritta hà ottenutu una maiurità assoluta in l'elezzioni per a furmazione di a Cunvenzione chì deve riscrive a Magna Charta naziunale. Detene dunque u putere di veto chì in a Convenzione precedente era esercitatu da a manca. L'analisi approfondita di Livio Zanotti, autore di Ildiavolononmuoremai

Davanti à e tensioni suciali maiò, più dissensu da u guvernu ; di pettu à menu sicurezza persunale, menu preoccupazione per a libertà, i diritti è a sulidarità. In Santiago, a notte scorsa, l'idea hà privatu in i circoli di u guvernu chì in un cuntestu epocale chì hè pocu ideologizatu, hè preoccupazione per i prublemi immediati chì in a cuscenza di a maiò prevalenu nantu à quelli chì venenu. Queste equazioni è variabili cunnessi ùn sò micca dati algebrichi, ma percepzioni pulitiche. Tuttavia, parenu chjaramente è coerenti in u risultatu eletturale di ieri per l'elezzione di i 50 membri di a Cunvenzione incaricati di a redazione di a nova Custituzione naziunale , chì rimpiazzarà quella desiderata in u 1980 da u generale Augusto Pinochet.

CHILE SI MOVI DA MANCA À DRITTA

In pocu più di un annu, l'umore puliticu di i 15 milioni di votanti di u Cile sò cambiati tumultuosamente da a manca (chì si ferma à u 37,4 per centu) à a diritta (chì hà righjuntu u 56,6 per centu). È in l'ultime, u cunsirvaturisimu di e duie furmazioni tradiziunali hà chjaramente preferitu u novu estremismu di u Partitu Republicanu, chì hà guadagnatu a più alta parte di sedi : 22 (cù u putere di veto relative, prima in manu di a manca). Aghjunghje à l'altri 11 sedi ottenuti da a coalition of traditionalists ( Chile Seguro ) i cunsirvaturi assicurati una maiurità assoluta. Paragunatu à i 17 di a manca guidata da u presidente Gabriel Boric, avà puliticamenti in pena.

Ci sò stati ancu errori di valutazione, sia in u fronte prugressivu sia in u fronte cunservatore. In u centru di manca, i Democratici Cristiani, i Radicali è i Suciali Democratici chì anu sceltu di stà separati ùn anu micca righjuntu u quorum necessariu è u so grande 9 per centu eranu cumpletamente dispersi. U stessu hè accadutu à più di 5 per centu di u Partitu Populare, un tentativu populista di diritta improvvisu. Cum'è a sedia riservata à a rapprisintazioni di i populi urigginali ùn andarà assai più di u so valore simbolicu. Ùn hè micca insignificante per a valutazione di u sentimentu puliticu attuale di i cileni in una elezzione strettamente ubligatoria, u nùmeru di votu nulla (16,8 per centu), in biancu (4,5) è i 500.000 votanti chì ghjustificavanu a so impossibilità in anticipu di cumpete in i sondaggi. .

U PARADOXU

Un doppiu terrimotu, dunque. Hè un paradossu sensazionale : postu chì u putere decisivu di riscrive a Magna Carta hè cusì affidatu à u partitu chì difende strenuamente l’attuale. Ancu s'ellu hè statu currettu parechje volte in u sensu demucraticu in l'ultimi 40 anni, mantene a struttura desiderata da Augusto Pinochet : puliticamenti autoritariu è ultraliberali in l'ecunumia. Per quessa, a maiuranza di i chileni avia manifestatu a vuluntà di rimpiazzà ella. Ma a versione pruposta l'annu passatu per l'appruvazioni populari hè stata chjaramente distrutta in u referendum di dicembre. A listessa sorte puderia accade à a nova versione in u novu referendum populari à a fine di u 2023. Ma certamenti pruvucarà micca solu un cataclismu istituziunale, ma puliticu è suciale. Nimu ùn vole chì.

A scumessa cunsiste dunque à ghjunghje à un novu equilibriu trà e rivendicazioni sustinute da a manca in u guvernu (diritti largu per e minurità suciali è etniche, garanzie sicure per a salute è l'educazione publica : dunque un statu inclusivu è participativu) è e reazzioni cunservatori cù a diritta. Radical cunquistò a maiuranza in a nova Cunvenzione. I pruposti di rinnuvamentu ùn anu micca solu scuntratu l'uppusizione preghjudiziu di l'interessi privilegiati è i timori di l'ingovernabilità di e classi moderate. Ma ancu l'esasperazione più generale di a crisa causata da Covid, di i longu tempu di u prugettu di riforma, di a pruprietà ancestrale è avà viulente di e terre ancestrali da i Mapuches nativi, rigurgizzioni di u crimine urganizatu.

REAZIONI LATINA-AMERICANE

A maiò parte di i primi cumenti latinoamericani, da Brasilia è São Paulo, à Buenos Aires, Bogotà è a Città di Messico, esprimenu sorpresa è inquietudine. In ogni casu, avvirtenu chì in u statu emutivu chì u Chili vive, nimu ùn si pò cunsiderà completamente sicuru da i risichi di più sconvolgimenti in l'opinione publica. Hè u tempu per a pulitica di ghjucà u so rolu. È questu hè u sintimu spressu da u presidente di a Republica, Gabriel Boric, subitu dopu à u risultatu di u votu : « Attenti à ùn trascurari a cumplessità di u nostru paese, e tensioni multipliche è prufonde chì l'impregnanu ; è spergu ch’ùn fassi micca i stessi sbagli chè noi… Reclamu u rispettu di tutti per u metudu demucraticu chì u guvernu hà scrupolosamente osservatu ».


Questa hè una traduzzione automatica da a lingua italiana di un post publicatu in StartMag à l’URL https://www.startmag.it/mondo/cile-vittoria-destra-costituzione/ u Tue, 09 May 2023 05:49:42 +0000.