Ultimi Nutizie

Attualità mundiale per u populu corsu

Rivista Principià

Zoni ecunomichi speciali, quì sò prumossi è rifiutati. Rapportu Srm (Intesa Sanpaolo)

Zoni ecunomichi speciali, quì sò prumossi è rifiutati. Rapportu Srm (Intesa Sanpaolo)

U puntu nantu à i porti è e zone ecunomiche speciali (Zes) in a ricerca di u centru di studiu Srm di Intesa Sanpaolo

A logistica è i porti valenu 12 per centu di u PIB mundiale è 9 per centu di quellu talianu è anu riprisentatu "ancu durante u periodu di a pandemia unu di i pilastri di u sviluppu di u nostru paese". In fattu, u Mari Tarraniu riprisenta u 20% di u trafficu maritimu mundiale di merchenzie, cù più di 2 miliardi di tunnellate à l'annu.

U centru di studiu SRM – cuntrullatu da Intesa Sanpaolo è specializatu in l'analisi economica di l'Italia Meridionale – scrive questu in un rapportu intitulatu Resilience and Development in Southern Italy: settori, aree è prospettive , presentatu durante a cunferenza digitale di l'Aspen Institute Italia u 3 di dicembre scorsu.

UN ATTU STRATEGICU, ALTÀ DI L'ECONOMICU

I porti è a logistica, quantunque, ùn anu micca solu impurtanza economica. SRM ne parla cum'è settori cù un "valore geostrategicu" chì permettenu di "cunnette i mercati", dà à l'imprese projezzione internaziunale è "cunnosce i cambiamenti chì si facenu è dunque preparanu percorsi di crescita".

In e fasi più critiche di l'emergenza pandemica, a filiera portuaria hè stata attiva è hà permessu à l'ecunumia di cuntinuà, ma hà ancu prutettu a securità taliana garantendu l'alimentazione è a pruvista sanitaria.

QUANTU SONU I PORTI È U VALU MARE PER L'ITALIA

A radduppiatura di u Canale di Suez, inaugurata in Aostu 2015, hà fattu chì u cummerciu di merci attraversu stu centru, chì vale u 10% di u trafficu mundiale, sia più veloce è più efficiente. A calata di i volumi causata da a pandemia è l'usu di rotte alternative da e nave – "per ùn pagà u transitu, cunsideratu caru, di u canale egizianu" – hà avutu ovviamente ripercussioni negative nant'à l'importazione-esportazione. Ancu per l'Italia.

In a prima metà di u 2020, in realtà, u cummerciu marittimu in i porti italiani hè calatu di 21 per centu. Sicondu e stime di SRM, à a fine di l'annu a diminuzione serà di 23-25 ​​per centu in un scenariu ligeru è 36-38 per centu in un severu.

Una calata particularmente significativa per l'Italia, postu chì u mare cuntene 36 per centu in u cummerciu, per un valore di 249,1 miliardi di euro. L'Italia hè u capimachja in u settore marittimu à corta distanza (SSS-Short Sea) in u Mediterraniu, avendu una quota di mercatu di 39 per centu, cù 246 milioni di merci trasportate.

Tuttavia, considerendu chì i principali partenarii portuali sò i Stati Uniti (per e esportazioni) è a Cina (per l'importazioni), l'Italia duverebbe focalizassi nantu à u rinfurzamentu di e rotte à larga portata (o in mare profondu ), ancu per facilità a proiezione di l'imprese à sti paesi.

I PORTI DI L'ITALIA DI U SUD

L'ecunumia di u mare, cum'è SRM a chjama, hè estremamente impurtante per l'Italia di u Sud, chì vale in realtà u 33,3 per centu di u tutale naziunale. E merchenzie trattate in i porti di u Sudu – l'impattu di u settore agroalimentariu hè forte – raprisentanu 42 per centu di tuttu u trafficu talianu.

Questi porti ponu allora "ghjucà una pusizione di punta per u riavviamentu post-COVID", sustene u raportu, grazia ancu à a so pusizione geografica favurevule, vicinu à u Canale di Suez è à u centru di u Mediterraniu. Dui di i più interessanti sò u portu di Taranto (chì u bacinu multisettoriale hè ancu capace di accoglie mega-navi) è quellu di Gioia Tauro (induve in a prima metà di u 2020 ci hè stata una crescita di 38,7% in container), chì hà attiratu in realtà l'attenzione è l'investimenti di i principali attori, cumpresi quelli stranieri.

COSA FÀ PER U GIGANTISIMU NAVALE

U raportu si cuncentra tandu nantu à un fenomenu chì, secondu l'autori, "ùn hè micca facilmente arrestatu" è mancu dapoi COVID-19: quellu di u gigantisimu navale. Infatti, i dati di nuvembre 2020 indicanu un aumentu di 15 per centu à a fine di 2020, è un incremento di 10 per centu in 2021, in u numeru di unità navali chì superanu i 15.000 TEU in i libretti d'ordine.

Sicondu SRM, l'aumentu di a dimensione di i navi hè spiegatu da a "ricerca cuntinua di ecunumie di scala" è da "a necessità di razionalizà e rotte". U fenomenu cunduce dighjà à un prucessu di selezzione di porti chì favurisce i più grandi è i più numerizati. Per seguità, dunque, l'Italia duverà fà investimenti "in dragaggio, banchine, tecnologie d'imbarcu è sbarcu, gru di nova generazione, furmazione di l'equipaggiu".

U raportu spiega chì, quantunque, i nostri porti lucali soffrenu di carenze strutturali, ancu per via di regulamenti troppu cumplessi chì allunganu i tempi di custruzzione di e opere. Un altru prublema chì risicheghja di cumprumette a cumpetitività taliana hè l'integrazione insufficiente di i porti cù a catena di trasporti stradali è ferroviari.

OCCHI IN CINA

U rapportu SRM poi esamina l'iniziativa Cintura è Strada (o New Silk Road), u grande prughjettu d'infrastruttura cinese chì hà creatu turbulenze in u settore: "un Memorandum hè statu ancu firmatu, in marzu 2019, induve u «interessu per Genuva […] è Trieste ».

SRM dice chì a strategia cinese deve esse monitorata "assai attentamente" per u so "valore": a Cina hà ancu investitu è ​​uttenutu una cuncessione terminale in Grecia (u portu di u Pireu), in Spagna, Israele, Belgio, Paesi Bassi è Turchia. U rapportu sustene chì hè "prubabile di pensà chì questi porti aumenteranu a so competitività è a quantità di merci trattate, date l'immense risorse chì ci seranu incanalate".

ZONE ECONOMICHE SPECIALI

In Italia, SRM ricostruisce, e zone ecunomiche speciali (ZEE) sò state introdutte in u 2017 cù u scopu di "cuncepisce u portu cum'è un" pivot "guidendu un sistema di sviluppu territoriale".

U 75 per centu di e zone ecunomiche speciali in u mondu sò cuncentrati in Asia, è in particulare in Cina (47 per centu, per un valore aghjuntu derivatu da u cummerciu di circa 850 miliardi di dollari). In Auropa ci sò 105: particularmente impurtanti sò i quattordici in Polonia, chì anu favuritu a creazione di 296.000 novi impieghi; Circa ottanta imprese taliane sò ancu implicate.

U raportu mette in risaltu chì i "concorrenti portuali" taliani ricorrenu ancu à SEZ. Per esempiu l'Egittu, chì hà u più grande di u Mediterraniu, intornu à u Canale di Suez: a Zona di u Canale di Suez, chì hà attiratu investimenti cinesi è russi.

À u mumentu, l'Italia hà definitu ottu zoni ecunomichi speciali intornu à i porti, chì prevedenu una seria sana di facilità di creditu fiscale statale è regiunale, procedure amministrative è a pussibilità di creà zone franche doganali. Ci hè una SEZ in Campania (porti di Napuli, Salernu è Castellammare), dui in Puglia (Bari-Brindisi è Tarantu, chì participanu ancu Molise è Basilicata), unu in Calabria (Gioia Tauro); dui in Sicilia (Palermu è Catania-Augusta), unu in Sardegna (Cagliari-Olbia) è unu in Abruzzu (Ancona).

Sicondu u studiu SRM, e zone ecunomiche esclusive chì anu ottenutu i migliori risultati da un puntu di vista d'investimentu sò quella in Campania è quella in Calabria. U centru di ricerca scrive chì "e SEZ sò un modu da fà postu chì danu più competitività à u portu è tutti i nostri principali cuncurrenti in u Mediterra
niu adopranu pulitiche strategiche à stu scopu", suggerendu chì u Fondu di Recuperazione sia adupratu per "arricchisce l'incentivi" è incuraghjite l'investimenti in u Sud.

COSU FA INTESA SANPAOLO

Intesa Sanpaolo hà furnitu un tettu di 1,5 miliardi di euro per e cumpagnie interessate à fà investimenti in e SEZ è hà firmatu memorandum d'intesa cù l'autorità di u sistema portuariu di u Tirrenu centrale, di u Ionianu è di u Sud Adriaticu. Hà urganizatu ancu "missioni operative" in l'Emiratu di Dubai è in China per facilità e riunioni trà l'operatori è l'autorità di u sistema portuale talianu.


Questa hè una traduzzione automatica da a lingua italiana di un post publicatu in StartMag à l’URL https://www.startmag.it/smartcity/porti-italia-zone-economiche-speciali-rapporto-srm/ u Sat, 12 Dec 2020 15:58:45 +0000.