Ultimi Nutizie

Attualità mundiale per u populu corsu

Rivista Principià

U sensu di cunfini

U sensu di cunfini

"Le 47 frontières qui divisent le monde" de Jonn Elledge lue par Tullio Fazzolari

A guerra chì dura dapoi dui anni puderia micca scoppiatu s'ellu, cù u colapsu di l'Unioni Suviètica, ùn era micca stata tracciata una fruntiera precaria trà Russia è Ucraina. À u cuntrariu, i cumbattimenti in u Mediu Urienti avissiru prubabilmente cessatu s’ella era stata definita una fruntiera trà Israele è Palestina. Ci sò cunfini chì parenu ben disegnati nantu à l'atlasi geografichi, ma in realtà sò un fogghiu perenne di tensioni cum'è succede in Kashmir trà l'India è u Pakistan o in a zona demilitarizzata trà e duie Coree.

Jonn Elledge, ghjurnalistu è scrittore britannicu, cù « I 47 frontiere chì dividenu u mondu » (Garzanti, 408 pagine, 22 euro) conta cumu quelle linee di demarcazione tracciate nantu à e carte anu sempre influenzatu a storia di l'umanità. Ancu trà i caverni, i disputi nantu à u territoriu eranu cuntinui. Ma a prima frontiera di quale ci hè evidenza documentata data di u quintu millenniu aC. Più o menu induve l'Alta Diga di Aswan hè avà, una fruntiera siparata l'Altu Egittu è u Bassu Egittu. È prima chì u Faraone Menes li unificassi sottu u so regnu, eranu dui regni cù ecunumie è ambizioni totalmente diverse. U Bassu Egittu era più orientatu versu u Mediterraniu è avia una agricultura più fiorente, mentre chì l'Altu Egittu hà guardatu versu a Nubia.

Se a maiò parte di e fruntiere serve per separà i populi è i stati, paradossalmente altri, cum'è Jonn Elledge spiega, anu avutu a funzione di unisce. I 50 mila chilòmitri di a Grande Muraglia ùn bastavanu à impedisce l'incursioni di i Monguli ma d'altra parte si sedimentanu in i Cinesi un sensu d'identità naziunale chì seculi di rivalità internu ùn avianu micca purtatu à a luce. È hè precisamente da sta vuluntà di distingue trà « noi » è « l’altri » chì nasce u cuncettu di cunfini. L'Imperu Rumanu ùn hè micca eccezzioni : da u Limes à u Muru di Adrianu era a manera di separà a so civiltà da i barbari. A cunsiguenza imprevista fù chì, inseghjendu i legionari à guardà e fruntiere, a putente machina di guerra di l'antica Roma diventò una spezia di milizia territuriale è à a fine vincenu i barbari.

"I 47 frontiere chì dividenu u mondu" dedicanu ancu a quantità ghjusta d'attenzione à i prublemi assai attuali. Kaliningrad (chì era chjamatu Konigsberg quandu Kant hè natu) hè u territoriu russu ma hè circundatu da a Lituania è e relazioni trà Mosca è Tallinn sò terribili. Altri focolai potenziali di tensione internaziunale sò e fruntiere chì a Republica Populare Chine evita di cunfirmà, cusì implica a so vulintà di espansione soprattuttu versu u sudu. Fortunatamente, altre fruntiere ùn causanu micca preoccupazione. Stati cum'è San Marinu, Andorra o Liechtenstein sò facilmente circundati da altre nazioni. È senza difficultà ci sò dui exclaves in Svizzera, una italiana è l'altra tedesca. Ma Elledge, cum'è un bonu ghjurnalistu, ùn lascia micca curiosità sorprendenti. A Bolivia, per esempiu, hà persu l'accessu à u mare nantu à l'Oceanu Pacificu per più di un seculu dopu avè persu a guerra di cunfini cù u Cile. pochi un altru colpu.


Questa hè una traduzzione automatica da a lingua italiana di un post publicatu in StartMag à l’URL https://www.startmag.it/mondo/il-senso-dei-confini/ u Sun, 30 Jun 2024 05:35:53 +0000.