Ultimi Nutizie

Attualità mundiale per u populu corsu

Rivista Principià

Nucleare è fora: tuttu ciò chì riguarda a guerra di l’energia trà a Russia è l’Occidenti

Nucleare è fora: tuttu ciò chì riguarda a guerra di l'energia trà a Russia è l'Occidenti

L'energia hè in u centru di a guerra trà a Russia è l'Ucraina è u grande ghjocu trà Mosca è l'Occidenti in u spaziu post-sovieticu si sfonda intornu à l'energia nucleare, in particulare. L'articulu di Stefanu Grazioli

A guerra in Ucraina ùn hè micca solu un scontru militare trà Mosca è Kiev. Hè ancu u casu trà a Russia è l'Occidenti, cù i Stati Uniti è l'OTAN chì furnisce l'aiutu essenziale senza quale l'antica repubblica suviètica seria digià inghiottita. Hè dunque in parte una guerra proxy , chì, s'è allargate u nostru sguardu, include altri aspetti sovrapposti : u cunflittu hè ecunomicu, finanziariu è cummerciale. È ancu energicu. A Russia, una volta un grande esportatore di gasu è di petroliu in Europa, hà cambiatu sostanzialmente a direzzione, orientendu avà versu i mercati asiatichi è u restu di u mondu. U Vechju Cuntinente ridefinisce u so quadru, lascendu più spaziu per l' impurtazione di l'oru blu è neru da i Stati Uniti è di i paesi chì prima satisfevanu quote più chjuche: da l'Asia Centrale à u Caucasu, da l'Africa à u Golfu. Micca esattamente di demucrazie cristalline, s'ellu si parla di Kazakistan o Azerbaijan, Nigeria o Qatar, ma hè una altra storia.

L'UCRAINA PUNTA À L'USA

Tuttavia, ci hè un altru settore in u quali si manifesta u rift energeticu trà a Russia è l'Occidenti, è questu hè l'energia nucleare: è l'Ucraina hè u teatru europeu in quale avemu più chjaramente assistendu à u cambiamentu di i tempi. Kiev, nunustanti lu disastru di Chernobyl in u 1986 è a guerra cù Russia, chì per più di dui anni avà hà vistu a putenza di Zaporizha, u più grande in Auropa cù i so reattori 6, in custanti risicu di accidenti, cuntinueghja à s'appoghjanu nant'à 'energia atomica. Ancu più chè prima. In fatti, a primavera scorsa, a prima petra hè stata posta per a custruzzione di dui novi reattori nucleari in a centrale Khmelnitsky. Ci sò attualmente dui chì operanu quì, sempre di generazione sovietica, cum'è quelli in opera in l'altri dui centrali in u paese, Rivne è Yushniukrainsk. I dui blocchi Khmelnitsky seranu custruiti da Westinghouse, u giant americanu chì cullabureghja cù Kiev dapoi qualchì annu, cù a pruspettiva di rimpiazzà progressivamente a vechja tecnulugia sviluppata prima da l'URSS è dopu da a Russia cù a so propria.

A prima crisa ucraina di u 2014, cù u cambiamentu di regime in Kiev, l'annessione di Crimea è l'iniziu di a prima guerra in Donbass, accelerà u prucessu. I novi reattori Stars and Stripes di u tippu AP 1000 duveranu dunque entra in opera in 2030, se u calendariu, u cunflittu in corso permette, hè rispettatu. Westinghouse hà ancu pianificatu u sviluppu di mini moduli, l'AP 300, cù l'intenzione di espansione a parte di l'energia nucleare in u mischju energeticu ucrainu in i decennii à vene. I Stati Uniti piglianu cusì à pocu à pocu u postu di a Russia.

L'AVVANCE DI WESTINGHOUSE IN A NOVA EUROPA

A cumpetizione trà Westinghouse è Rosatom, u giant di l'energia atomica statale di Mosca, hè evidenti micca solu in Ucraina, ma in parechji paesi d'Europa orientali. U giant americanu aiuterà ancu a Pulonia à fà sta strada, cù Varsavia chì custruisce a prima centrale elettrica in Lubiatowo-Kopalino : ancu quì, cum'è in Ucraina, i reattori AP1000 seranu custruiti, cù u travagliu chì deve principià in u 2026 è esse finitu in u 2033. Pulonia avia prughjetti di custruisce duie centrali energetiche cù a tecnulugia di l'URSS in l'anni 1980, ma i piani sò stati nantu à carta per via di u colapsu di u Curtain di Ferru. In a Repubblica Ceca, Westinghouse hà ancu pensatu à espansione e centrali Dukovany è Temelin cù reattori AP 1000 è AP 300 chì rimpiazzà i VVER di l'era sovietica.

In ogni casu, hè un duellu, quellu trà a Russia è l'USA nantu à l'energia nucleare in Europa, chì hè ghjucatu nantu à i tempi mediu-longu è cum'è e cose stanu, Rosatom ùn pare micca soffre assai di a cumpetizione, ancu perchè u Vechju cuntinenti altri reattori suviètica sò sempre operatu in Bulgaria, Slovacchia è Ungheria, induve a pianta Paks serà allargata cù a cullaburazione di Russia. E poi ci hè a quistione di uraniu.

ROSATOM E URANIUM PRODUCTION

In fatti, l'Unione Europea ottene circa 40% di u so carburante nucleare da a Russia è u Kazakistan, una antica repubblica suviètica in Asia Centrale chì, dapoi u colapsu di l'URSS, hà purtatu una pulitica estera multi-vettoriale, per dì cusì, ma hà fattu. essenzialmente restava un bonu alleatu di Mosca. Studi recenti da a Fundazione Nuclear Free Future, a Federazione Tedesca per a Conservazione di a Natura (Naturschutzbund Deutschland) è l'Agenzia Federale Austriaca di l'Ambiente (Umweltbundesamt Österreich) anu dimustratu chì, ancu s'ellu a Russia appare in a lista di i più grandi pruduttori di uraniu crudu solu sottu à a rubrica. "U più trasfurmazioni", in più di e so mine, in realtà cuntrolla circa un quintu di a pruduzzioni di uraniu di u Kazakistan, u più grande in u mondu. In pratica, Astana è Mosca, in fattu in u sicondu postu, cuntrullanu quasi a mità di a produzzione mundiale (circa 23 700 tunnillati fora di 49 300, secondu a dati 2022 da l'Associazione Nucleare Mondiale). In u tutale, l'UE importa u 99,5% di l'uraniu naturali è mentre chì circa 20% ghjunghje in Russia è a listessa quantità va in Kazakhstan, vice versa 12% di a produzzione kazaka è 90% di a produzzione russa vanu in Europa.

Rosatom, malgradu a guerra in Ucraina è in vista di u fattu chì u settore nucleare ùn hè micca statu sottumessu à sanzioni da Bruxelles, cuntinueghja a cullaburazione cù i paesi di l'Unione Europea è fora. U bracciu atomicu di u Kremlin copre circa 26% di i servizii di arricchimentu di uraniu in Europa è esporta i prudutti di uraniu arricchitu in Francia, Germania, Spagna, Gran Bretagna, Belgio, Svezia, Finlandia, Svizzera è 48% di l'esportazioni di Rosatom in u campu di I servizii di arricchimentu sò destinati à questi paesi, mentre chì l'esportazioni in USA, Canada è Messicu rapprisentanu 36% di u tutale. I Stati Uniti anu bluccatu l'impurtazione di uraniu russu (12% di e compra di Washington in i mercati mundiali) finu à maghju 2024. Circa 30% di e vendite straniere di Rosatom venenu da i rivenuti di u ciclu di carburante.

A cumpagnia russa hè una holding globale chì include circa 300 cumpagnie, implicate in diversi fronti: furnisce cusì carburante à 21 reattori nucleari sparsi in l'Unione Europea è i paesi induve i vechji reattori sovietici sò in opera: Bulgaria, Ungheria, Slovacchia è a Repubblica Ceca. Republica, dependenu 100 per centu di u carburante Rosatom. Per i dui blocchi di a centrale elettrica di Loviisa, a Finlandia dipende ancu da a Russia per una parte di 35% di u tutale impurtatu. I prughjetti di cullaburazione restanu attivi sottu à u radar per via di ligami storichi chì ùn ponu esse chjappà senza cunsiquenzi è chì in ogni casu ùn sò micca stati sottumessi à misure restrittive da a cumunità occidentale. Cum'è illustratu in u rapportu di l'Umweltbundesamt Österreich in 2022, Rosatom era sempre in cullaburazione cù cumpagnie europee in Francia (Framatome è GE Alstom), in Germania (Siemens, Nukem), in Ungheria (All EEM) è in Repubblica Ceca (ARAKO). I ligami trà Rosatom, Framatome, Siemens, GE Steam Power è Alstom cuncernanu novi prughjetti per a custruzzione di centrali nucleari russe ancu fora di l'Europa, da quella di Akkuyu in Turchia à quella di El Daaba in Egittu.

In breve, se Gazprom, a cumpagnia statale di gas, era u bracciu energeticu di u Kremlin da u principiu di l'anni 2000 à a mità di l'ultima dicada è sirvutu, per via di a so dipendenza simmetrica, à mantene e relazioni trà Russia è Europa boni, a so funzione hè finita cù a decisione di Mosca, chì principia in 2014, di vultà versu l'Est; è questu naturalmente ancu più dopu à l'invasione di l'Ucraina in u 2022. Rosatom, à u turnu, ferma un cumpagnu à livellu europeu chì ùn hè micca immediatamente rimpiazzabile è cuntinueghja à mantene e relazioni cù diversi paesi, malgradu a vulintà di altri attori, cum'è Westinghouse , di vulendu rimpiazzà. In ogni casu, u prucessu ùn hè nè simplice nè à cortu termine, postu in u cuntestu di l'estrazione di uraniu è i ciculi di produzzione di carburante nucleari. Da stu puntu di vista, a Russia è Rosatom parenu sempre gode di una pusizioni favurevuli, cunziddi chì se da una banda a tendenza di basa di l'ecunumia mundiale hè di abbandunà l'idrocarburi è di fucalizza nantu à e rinnovabili, l'energia atomica hè cunsiderata fundamentale in a longa strada di u transizione verde.

(Articulu publicatu in l'ultimu numeru di u trimestrale di Startmag)


Questa hè una traduzzione automatica da a lingua italiana di un post publicatu in StartMag à l’URL https://www.startmag.it/energia/guerra-energia-russia-ucraina/ u Sat, 24 Aug 2024 06:38:59 +0000.