I muvimenti è e pulitiche di a Cina. A conversazione di Marco Mayer cù u prufessore Francesco Sisci, u primu espertu talianu di a Cina cuntempuranea

Cina hè diventata, inseme cù i Stati Uniti, u più grande ghjucadore in u scacchinu geopuliticu. Tant’è chì ci sò quelli chì ùn esitanu micca à parlà d’una nova guerra fridda in corso trà a putenza occidentale è u giant asiaticu. U Vechju Cuntinente cerca ancu di truvà u so postu in stu ghjocu, luttendu per via di una ecunumia stagnante è cercandu novi strade versu a cumpetitività.
Avemu parlatu di tuttu questu cù Francescu Sisci, prufessore à l'Istitutu di Studi Europei di l'Università Populare di Cina è cunsiglieru scientificu di Limes.
Ci hè un allinamentu trà Cina, Russia, Iran è Corea di u Nordu chì hè destinatu à durà in u tempu? Ricertamenti Richard Hass (U novu Gang of Four) sustene sta tesi.
Duranti a prima Guerra Fridda ci eranu dui blocchi cù dui capi clari è altri paesi più o menu allinati cù i dui blocchi. Oghje simu, à u mo parè, in una seconda guerra fridda ma ùn ci sò micca dui blocchi chjaramente identificabili ancu s'ellu ci sò dui poli di aggregazione, USA è Cina. Ma mentri l'USA hà alliati organici, cum'è in a Guerra Fridda, urganizata cù l'OTAN o u QUAD, a Cina ùn hà micca alliati organici. Inoltre, duie guerre sustinute da i Stati Uniti sò cumbatte contr'à a Russia è (via proxy) l'Iran. Cina sustene a Russia è l'Iran, ma micca in modu sistematicu è organicu cum'è i Stati Uniti facenu cù l'Ucraina è Israele. Micca solu: u cummerciu cinese cù l'USA è i so alliati (u G7 allargatu) furnisce à a Cina tuttu u surplus cù quale gestisce a so ecunumia oghje. Cusì u sustegnu cinese per l'altri trè lati di stu quadrilatru (Russia, Iran, Corea di u Nordu) ùn hè micca custanti è, per esempiu, in i dui anni di guerra in Ucraina, hà cambiatu parechje volte. Di sicuru, senza Cina, a Russia avaria digià finitu di cummattiri in Ucraina è ancu l'Iran. Ma mancu a Cina hà messu u so arsenale militare dispunibile à i so "amichi". Questu hè, hè una stampa assai diversa da un allinamentu simplice. Forse hè ancu più preoccupante perchè ùn pò micca esse facilmente identificatu cù una linea, è ci vole à i Stati Uniti è noi à prestà una attenzione significativa.
Cumu valutà a spaccatura sensazionale in u gruppu BRICS allargatu chì hè accadutu in l'ultimi ghjorni in New York?

Ùn credu micca chì i Brics sò mai stati una alleanza pulitica anti-occidentale. U tentativu di certi membri di spinghje in questa direzzione espone tutte e divisioni profonde. I Brics ponu cuntinuà à esiste cum'è un club informale di boni intenzioni per urganizà quelli chì ùn sò micca in u G7. Pò esse usatu per a propaganda interna in certi paesi cum'è una spezia di schermu anti-americanu. Ma s'è a Cina o a Russia volenu qualcosa d'altru, una urganizazione veramente anti-americana, anu da urganizà qualcosa d'altru, è ùn sò micca sapè quantu successu avarianu. In fattu, u G7 hè digià in espansione cù u G20 chì hè forse più organicu in sè stessu cà i Brics. A cunnisciamu è a sànu è per quessa ch'elli si astineranu, almenu per u mumentu, da spinghje i BRICS più in là.

Perchè a tregua olimpica in Ucraina chì u presidente Emanuel Macron è u presidente Xi Jinping anu parlatu durante e so riunioni in Parigi ùn hè micca ghjunta ?

A relazione di fiducia cù a Russia hè stata rotta. Inoltre, se Mosca avia accettatu una tregua, averia ammissu una guerra chì ùn hè micca stata proclamata ufficialmente. Dopu tuttu, l'Olimpiadi sò stati tenuti durante a Guerra Fridda cù l'absenza di tali è tali, da u tempu à u tempu. U listessu hè accadutu in Parigi è succederà forse in quattru anni, ancu s'è u cunflittu in Ucraina finisci. Ancu senza guerra, hè pussibule, infatti, chì in quattru anni a tensione cuntinueghja à esse assai pisanti.

Sè vo site in i scarpi di Ursula Von der Layen, cumu avaristi affruntà u prublema di l' impurtazioni di vitture elettriche chinesi in i paesi di l'UE ?

Hè un prublema cumplessu. Pruvate di sicuru à capisce e pusizioni chinesi riguardu à u rapportu Draghi, chì vo vulete è chì duverebbe inspirà i prossimi anni di a UE. Di sicuru, una vera missione di ricerca di fatti va à u core di e pulitiche industriali è tecnologiche europee.

E misure aduttate in l'ultimi ghjorni da Pechino Infine, a Cina tira u grillu nantu à un pacchettu di stimuli audaci per stimulà una ecunumia stagnante avarà effetti pusitivi à mediu termini o a crisa immubiliaria puderia aggravà cù effetti domino nantu à l'ecunumia mundiale cum'è accadutu in u mondu. l'USA in 2007/8?

Credu chì a risposta generale in u cortu termini serà pusitiva. À u mediu termu, averemu da vede s'ellu serà capace di mette è mantene in muvimentu una dumanda interna impurtante chì infine suscitarà ottimisimu in u cunsumu in Cina. U cunsumu privatu domesticu hè previstu di cresce più di l'esportazioni è rende l'esportazioni menu impurtanti per i cunti generale di u paese. I prossimi mesi seranu cruciali per vede s'ellu u stimulu và solu à l'imprese o veramente ghjunghje à i cunsumatori è s'ellu cunvince l'individui à spende veramente.

Parechji analisti paragunanu l'attuale rivalità bipolari trà a Cina è i Stati Uniti à a Guerra Fredda. Ci hè, però, una diferenza significativa: l'interdependenza ecunomica, cummerciale è finanziaria chì ùn esiste micca cù l'URSS. In quantu hè una diferenza significativa?
Pensu chì sta guerra fridda hè sfarente di a prima, ma u cunflittu esiste è ùn possu truvà una definizione megliu di "guerra fridda". Dopu tuttu, nimu nega u cunflittu è a diversità. Ma forse saria ingannatu di dà un altru nome cum'è s'ellu fussi qualcosa di totalmente novu. Hè solu parzialmente novu. Al di là di a semantica, ci vole à capisce s'ellu ci hè spaziu per una suluzione raghjone di u cunflittu. Spergu sempre, ancu s'ellu hè assai difficiule.
Cumu hè statu cummentatu u rapportu Draghi in Asia ?

Ci hè statu parechje diffirenzii trà parechji paesi, è certamente per a Cina hè una sfida assai impurtante.

Sempre nantu à u rapportu Draghi, crede chì u guvernu talianu (è in particulare u ministru Giorgetti) purterà e pruposte di l'anzianu presidente di a BCE à l'Ecofin è più in generale à l'urganismi di decisione di l'UE ?

Ùn a sò micca. Spergu chì u guvernu sustene u rapportu Draghi.

Riturnendu in Cina, cumu si spiega da una parte a so participazione à una UNIFIL (chì averia trà i so compiti quella di demilitarizà l'area à u sudu di i Leontes per rinvià à l'armata libanese) da l'altra a legittimazione di urganisazioni cum'è Hamas è Hezbollah da Pechino?

Sò figlioli di diverse storie è a Cina tradiziunale mantene inseme tutti i fili di e so storie. Fara u listessu avà ancu.

In u vostru parè, chì puderia esse e veri differenzi trà Harris è Trump in a pulitica estera, in particulare versu a Cina?

Diciaraghju prima, vedemu quale hè elettu è poi pensemu. Oghje, Harris hè in testa in i sondaggi in generale. Ma certi Republicani dicenu chì tuttu ciò chì deve fà hè di vince uni pochi di cuntea è vinceranu a presidenza. Sò cunvinti chì anu un marghjenu insurmountable in i cunti chjave è i stati swing. Uni pochi di cuntrati chì determinanu a scelta di certi stati è dunque di l'Unione. Vale à dì, uni pochi di millai di voti in uni pochi di lochi cruciali cuntaranu più di milioni in altrò. Forse cusì, forse micca. Semu in a corsa finale, tuttu puderia cambià è finu à u 6 di nuvembre ùn si sà quale serà u presidente di i Stati Uniti. In ogni casu, a Cina hè a sola questione nantu à quale ci sò menu differenze trà i dui candidati presidenziale, per quessa, ùn m'aspettu micca grandi differenze in ogni casu.